De Dag

#770 - De ruimtedroom van Elon Musk en Jeff Bezos

De Dag

• 1K views
• about 3 years ago
• 21:50

De twee rijkste mensen van de wereld zetten vaart achter het realiseren van hun ruimtedroom. Elon Musk wil mensen naar Mars brengen en Jeff Bezos zoekt het dichter bij huis: hij wil miljoenen mensen laten wonen en werken op de maan. Gisteren ontplofte voor de tweede keer in twee maanden tijd een raket van Musks bedrijf SpaceX. Op dezelfde dag maakte Bezos bekend dat hij stopt als topman van Amazon om zich meer met zijn ruimtebedrijf Blue Origin te kunnen richten. In De Dag werpt Ronald Klompe van het Nationaal Ruimtevaart Museum bij Aviodrome de blik vooruit. Musk loopt volgens hem mijlenver voor op Bezos. SpaceX is nog geen twintig jaar oud en heeft in die korte tijd vriend en vijand verrast met razendsnelle technologische ontwikkelingen. Inmiddels zijn er al honderden lanceringen geweest, zijn er verschillende contracten gesloten met NASA en zijn zelfs de eerste mensen succesvol naar het ISS gebracht. De volgende stop is dus Mars. Volgens Klompe zijn we getuige van een man die van sciencefiction in rap tempo werkelijkheid maakt. 

#766 - De dreiging van extreemrechts geweld in Duitsland

De Dag

• 930 views
• about 3 years ago
• 19:40

In Duitsland is rechtsextreem geweld weer terug in het nieuws. De neonazi Stephan Ernst, die in de zomer van 2019 de Duitse politicus Walter Lübcke doodschoot is veroordeeld tot levenslang. De moordzaak legt de dreiging bloot die er van extreemrechts uitgaat in Duitsland. Volgens de minister van binnenlandse zaken vormt extreemrechts zelfs het grootste gevaar voor de Duitse democratie.  In De Dag vertelt NOS-correspondent Judith van de Hulsbeek hoe de zaak-Lübcke de ogen van veel Duitsers geopend heeft: de gevaren van rechtsextremisme blijken niet alleen jarenlang genegeerd, maar uit de onderzoeken die zijn ingesteld blijkt ook dat er in het hele land neonazi's wonen die bereid zijn om bommen te planten en politieke tegenstanders uit het veld te ruimen. Hoeveel precies is niet duidelijk, maar dat het er meer worden staat vast. Wat is er sinds de moord op Lübcke boven water gekomen over de aanwezigheid van rechtsextremisme in Duitsland. Welke dreiging gaat ervan uit en hebben de autoriteiten er grip op?

#751 - Over de 'vermissing' van Alibaba-oprichter Jack Ma

De Dag

• 1K views
• over 3 years ago
• 22:10

De Chinese internetondernemer en miljardair Jack Ma, oprichter van techbedrijf Alibaba en een van de rijkste mensen ter wereld, is al maanden niet in het openbaar verschenen. Vermoed wordt dat de markante miljardair 'gedisciplineerd' wordt door de Communistische Partij vanwege zijn openlijke kritiek op het economisch beleid van president Xi. Hij pleit voor meer vrijheden.  Zijn verhaal staat niet op zichzelf, vertelt hoogleraar Moderne China Studies Frank Pieke in podcast De Dag. De Chinese overheid heeft de pijlen op het zakenleven gericht en Xi probeert bedrijven die te veel macht krijgen onder de duim te houden. Deze week werd ook een oud-topman van een grote vermogensbeheerder veroordeeld tot de doodstraf. De machtsgreep die Xi in het bedrijfsleven probeert te verstevigen heeft volgens Pieke niet alleen gevolgen voor de Chinese economie, maar ook voor de verhouding met het Westen en de manier waarop er zaken wordt gedaan. 

#750 - De bestorming van het Capitool

De Dag

• 1K views
• over 3 years ago
• 24:39

De wereld zat gisteravond met ingehouden adem voor de televisie en zag beelden die je niet verwacht in een democratisch land als de Verenigde Staten. Trump-aanhangers bestormden het Capitool, volksvertegenwoordigers moesten met gasmaskers op vluchten, er werd geschoten en er vielen doden. Je kunt je erover verbazen, maar je kunt ook denken dat dit eraan zat te komen, dat het een gevolg was van een periode waarin het vertrouwen in de rechtstaat in Amerika tot de grond is afgebroken en democratische normen stelselmatig zijn afgekalfd. Jurist en specialist Amerikaans staatsrecht Kenneth Manusama sprak begin deze week al in de podcast de vrees uit dat het in Washington uit de hand zou lopen. Vandaag reflecteert hij op waar hij toch met verbijstering naar heeft zitten kijken. De gebeurtenissen laten volgens hem zien hoe kwetsbaar democratie is.

#748 - Vaccinaties: Israël blinkt uit, China schimmig

De Dag

• 890 views
• over 3 years ago
• 20:20

Nederland gaat vanaf morgen vaccineren, maar veel andere landen zijn al lang en breed begonnen. De vaccinatiecampagne wereldwijd is voortvarend van start gegaan, maar er zijn ook opstartproblemen en op veel plekken gaat het langzamer dan gehoopt. Niet in Israël. Daar gaat het juist ontzettend goed, onder meer doordat premier Netanyahu wil scoren voor de verkiezingen. Correspondent Ankie Rechess vertelt in podcast De Dag hoe het Israël is gelukt om een grote lading vaccins te bemachtigen en die vervolgens ook efficiënt te distribueren.  Verder met correspondent Sjoerd den Daas een blik op China, waar het grote vaccineren nu ook begonnen is, met een vaccin waar weinig over bekend is gemaakt. En dat vaccin wordt ook op grote schaal verkocht aan met name armere landen.

#746 - De Winterdag: troostnieuws

De Dag

• 940 views
• over 3 years ago
• 16:50

Elisabeth zit tot vier januari onder de kerstboom maar heeft een paar afleveringen van De Dag uitgekozen die de moeite waard zijn om deze winterdagen nog eens te beluisteren. Op deze laatste dag van het jaar natuurlijk het troostnieuws-jaaroverzicht: een verzameling troostrijke, hartverwarmende en grappige verhalen die het zware jaar 2020 toch glans geven. Het idee komt van Winfried Baaijens die op twitter een 'draadje' begon om deze lichtpuntjes te verzamelen. Hij merkte dat er niet alleen heel veel 'troostnieuws' was, maar ook dat er grote behoefte aan is.

#738 - Het 'troostnieuws'-jaaroverzicht 2020

De Dag

• 960 views
• over 3 years ago
• 17:41

Winfried Baijens maakt dit jaar voor de NOS het jaaroverzicht van 2020, maar mensen vragen hem wie er eigenlijk nog zin heeft om nog eens te gaan kijken naar alle ellende van dit zware jaar. Hij begon op twitter 'troostnieuws' te verzamelen: troostrijke momenten, hartverwarmende verhalen en grappige gebeurtenissen. Opvallend is hoe veel er is, vertelt hij in podcast De Dag, en ook hoe groot de behoefte eraan is - juist in dit jaar.  Daarom in de podcast een alternatief jaaroverzicht: in vogelvlucht lopen we enkele momenten langs die toch nog wat glans geven aan dit 'rare' jaar. 

#733 - De tabakslobby draait doorrrr

De Dag

• 1K views
• over 3 years ago
• 19:09

Staatssecretaris Blokhuis kwam deze week met een opmerkelijke Kamerbrief over de lange arm van de tabakslobby in Nederland. Het opmerkelijke was vooral dat eigenlijk niemand ervan opkijkt dat tabaksfabrikanten nog altijd allerlei slinkse en ook verboden methodes gebruiken om de verkoop van sigaretten op te drijven. In dit geval door supermarkten miljoenen euro's toe te stoppen om beter zichtbaar te zijn in de schappen en bonussen uit te delen voor behaalde verkoopresultaten. De tabaksindustrie is notoir slim in marketing en heeft van meet af aan ook grenzen opgezocht. Inmiddels mag er bijna niets meer, maar dat betekent niet dat er ook niets meer gebeurt. Integendeel. De lobby gaat door, bij verkopers en bij beleidsmakers. Journalist Joop Bouma, die twee boeken schreef over de tabakslobby in Nederland, vertelt in podcast De Dag hoe de tabakslobby eruitziet, in deze tijd dat de sigaret steeds verder uit het straatbeeld verdwijnt. 

#730 - Nicolás Maduro: de buschauffeur die dictator werd

De Dag

• 1.1K views
• over 3 years ago
• 21:10

Venezuela kun je sinds dit weekend een dictatuur noemen, zegt Latijns-Amerika-journalist Edwin Koopman van Bureau Buitenland in podcast De Dag. President Maduro kreeg bij verkiezingen, die door het Westen niet erkend worden, het parlement in handen - de laatste plek waar de oppositie op papier nog iets te zeggen had. Venezuela is de afgelopen twintig jaar in de afgrond gestort. Hoewel het de grootste oliereserves ter wereld heeft is het land straatarm. Er is een schrijnend tekort aan eten, brandstof, geld en medicijnen en vijf miljoen Venezolanen zijn al naar het buitenland getrokken. Hoe kan het dat Maduro en zijn partij er zo'n puinhoop van maken? Edwin Koopman zet in de podcast uiteen hoe Venezuela veranderd is, wat daarin de rol van Maduro is en wat er over is van de socialistische revolutie die hij en zijn voorganger Hugo Chávez voor ogen hadden. Een mislukt project, constateert Koopman, waar het hele land nu in gevangen zit. 

#727 - Feit en/of fictie in The crown

De Dag

• 1K views
• over 3 years ago
• 22:38

In Groot-Brittannië is discussie ontstaan over het vierde seizoen van The Crown. De serie over het Britse koningshuis is zo goed dat veel kijkers het hele verhaal voor echt aannemen, is de gedachte, terwijl het natuurlijk een gedramatiseerde versie van de werkelijkheid is - fictie dus. De Britse minister van cultuur zei deze week dat Netflix dat er aan het begin van elke aflevering expliciet bij moet gaan zeggen. Een fictiewaarschuwing. Maar hoe ver staat The Crown van de werkelijkheid af?  Hieke Jippes was in de tijd waar het vierde seizoen over gaat correspondent in Groot-Brittannië en weet veel over het Britse koningshuis. Ze vertelt in de podcast wat er wel en niet klopt van onder andere het horkerige en jaloerse beeld dat in de serie van prins Charles wordt neergezet, en het beeld van het naïeve 'slachtoffer' prinses Diana. 

#726 - Kan de rechter Shell groener maken?

De Dag

• 1K views
• over 3 years ago
• 15:54

Vanochtend is een unieke rechtszaak begonnen, waar ook vanuit het buitenland veel interesse voor is. Want voor het eerst wordt via de rechter geprobeerd om een olieconcern, in dit geval Shell, milieuvriendelijker te maken en veel sneller te laten stoppen met olie en gas. De zaak draait om de vraag of Shell moedwillig mensen in gevaar heeft gebracht door te weinig tegen klimaatverandering te doen. Lang leken dit soort klimaat-rechtszaken kansloos, maar na de spraakmakende Urgenda-zaak zou het zomaar eens kunnen dat de eisers aan het langste eind trekken. In podcast De Dag vertelt jurist Laura Burgers, die vorige maand op een proefschrift over klimaatzaken promoveerde, waarom de kansen van milieuorganisaties groter zijn geworden. Wat deze zaak bijzonder maakt is de eis, zegt Burgers. Er wordt geen schadevergoeding of geld van Shell geëist voor schade die in het verleden is veroorzaakt, maar de eis is dat het bedrijf in de toekomst meer gaat doen om internationale klimaatdoelen te halen. Dat maakt volgens haar de kans dat de eisers gelijk krijgen, groter. 

#724 - Wat we wijzer zijn geworden na de toeslagenverhoren

De Dag

• 1K views
• over 3 years ago
• 21:41

De afgelopen twee weken werden de belangrijkste betrokkenen in de toeslagenaffaire verhoord in Den Haag door de parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag. Van oud-directeuren van de Belastingdienst, tot topambtenaren bij het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. En van voormalig staatssecretarissen van Financiën tot premier Rutte. Iedereen die ook maar iets geweten moet hebben van wat er mis ging met de kinderopvangtoeslagen, moest komen opdraven. Het doel was erachter komen hoe het kan dat duizenden ouders onterecht aangemerkt werden als fraudeur. In podcast De Dag zet politiek verslaggever Roel Bolsius op een rijtje wat we wijzer zijn geworden in de afgelopen twee weken. Wie is er verantwoordelijk voor alle misstanden en wat hadden de gedupeerde ouders uiteindelijk aan deze verhoren?

#723 - Waarom we over tampons moeten praten

De Dag

• 1K views
• over 3 years ago
• 19:43

Het Schotse parlement heeft een wet aangenomen waarmee maandverband en tampons gratis worden voor vrouwen die daar zelf te weinig geld voor hebben. Dat zegt iets over de armoede in Groot-Brittannië maar het wordt ook gezien als een belangrijke stap in het openlijker praten over menstruatie. In feministische kringen proberen vrouwen al een paar jaar om het onderwerp beter bespreekbaar te maken en het taboe te doorbreken. En met succes: ouderwetse en onrealistische maandverband-reclames worden aangepast en in boeken, films en tv-series wordt er vaker 'op een normale manier' over menstruatie gesproken.  Waarom is dat nodig? In de podcast vertelt Paula Kragten, schrijfster van het boek Mooi rood is niet lelijk en oprichter van het online magazine Period!, over wat zij de 'menstruele revolutie' noemt die gaande is. Ze ziet dat er grote stappen gezet worden, maar Nederland blijft volgens haar achter. Nederlandse vrouwen realiseren zich volgens Kragten onvoldoende hoe diepgeworteld de schaamte rondom menstruatie is en welke verstrekkende gevolgen dat kan hebben. 

#721 - Over Thierry Baudet en Freek Jansen

De Dag

• 1K views
• over 3 years ago
• 20:41

Thierry Baudet heeft vriend en vijand verrast door zich binnen vierentwintig uur niet alleen terug te trekken als fractievoorzitter van Forum voor Democratie, maar ook op te stappen als partijvoorzitter. Hij verklaart zich daarmee solidair met zijn goede vriend en vertrouweling Frederik (of Freek) Jansen, die als voorzitter van de jongerenafdeling van de partij zwaar onder vuur was komen te liggen. Vanwaar deze radicale zet? Politiek verslaggever Arjan Noorlander van Nieuwsuur vertelt in de podcast over de vriendschap tussen Baudet en Jansen, die veel meer is voor Baudet dan een fractiemedewerker alleen. Waar komt Freek Jansen vandaan, wat was zijn invloed en waarom wil of kan Baudet niet zonder hem?

#719 - De zaak Nicky Verstappen - 2 verhalen, 1 vonnis

De Dag

• 930 views
• over 3 years ago
• 24:29

Het heeft 22 jaar geduurd, maar er is eindelijk een veroordeling in de zaak rond de dood van Nicky Verstappen. Het is het voorlopige sluitstuk in een zaak die van het begin af aan moeizaam verloopt en dramatische wendingen kent. B. deed pas tijdens het proces voor het eerst zijn verhaal. Een verhaal dat door de rechtbank nu als ongeloofwaardig wordt beoordeeld. NOS-redacteur Thomas Kusters blikt in de podcast terug op een rechtszaak die beladen was, confronterend en waarin zowel nabestaanden als hoofdverdachte emotionele verklaringen aflegden. Een proces waar er twee werkelijkheden naast elkaar liepen; die van het openbaar ministerie en die van Jos B..  

#717 - Moet Britney Spears bevrijd worden?

De Dag

• 1K views
• over 3 years ago
• 18:50

Britney Spears postte twee weken geleden een video op haar Instagram-account om de wereld te laten weten dat het goed met haar gaat. Beter dan ooit zelfs. Ze reageert op een groeiende groep verontruste fans die denkt dat de zangeres gevangen wordt gehouden door haar vader. Hij is al sinds 2008 haar bewindvoerder en beslist over elke stap die ze zet en iedere cent die ze uitgeeft. Hij zou haar financieel uitbuiten en ze zou bang voor hem zijn. Vorige week wees de rechter een verzoek van Britney af om een andere bewindvoerder aan te wijzen. In podcast De Dag vertelt 3FM-dj Vera Siemons over de opmerkelijke #freebritney-beweging. De fans stonden ook bij de rechtbank met protestborden. Zelf maakt Siemons zich ook zorgen om de vrouw die haar allereerste popidool was, maar die opgejaagd door paparazzi de beschikking over haar eigen leven verloor. Wordt Britney Spears gevangen gehouden in haar eigen leven of is dit een complottheorie? Moet ze bevrijd worden en waarom denken mensen al heel lang dat haar verhaal verder strekt dan alleen dat van een popster in de kreukels?

#715 - Hoe Omtzigt en Leijten zich vastbeten in de toeslagenaffaire

De Dag

• 920 views
• over 3 years ago
• 17:16

Tweede Kamerleden Pieter Omtzigt (CDA) en Renske Leijten (SP) hebben de afgelopen jaren vrijwel al hun tijd gewijd aan de toeslagenaffaire. Ze kwamen nauwelijks toe aan ander werk en raakten ook emotioneel betrokken. In De Dag vertelt parlementair verslaggever Marc Belinfante van EenVandaag hoe zonder hun onvermoeibare inzet de parlementaire mini-enquête die vandaag begonnen is er waarschijnlijk nooit was gekomen. De komende weken worden alle ambtenaren en politici die betrokken zijn geweest onder ede verhoord om te achterhalen hoe door een doorgeschoten fraudejacht tienduizenden ouders onterecht op zwarte lijsten terecht konden komen.  Belinfante sprak de afgelopen jaren veelvuldig met gedupeerden en schetst het leed dat zij doormaken. Hijzelf raakte ook emotioneel betrokken. "Je wordt boos en je voelt verdriet." Dat geldt natuurlijk ook voor Omtzigt en Leijten.  De vraag is nu wat verder de gevolgen zijn voor de mensen die hier verantwoordelijk voor zijn. En of de gedupeerden ooit helemaal gecompenseerd kunnen worden. 

#714 - 'Kwade genius' Dominic Cummings vertrekt uit Downing Street

De Dag

• 940 views
• over 3 years ago
• 22:17

Middenin de cruciale slotfase van de Brexit-onderhandelingen, vertrekken twee van premier Johnsons belangrijkste adviseurs - onder wie Dominic Cummings. Hij wordt na de premier de machtigste man in de Britse politiek genoemd. Correspondent Tim de Wit vertelt in podcast De Dag wat de invloed was van deze 'enfant terrible', hoe hij zijn machtspositie verkreeg en wat zijn vertrek betekent voor de positie van premier Johnson - die sterk leunde op Cummings en hem ook door dik en dun steunde. Tim verwacht dat de breuk met het 'vote leave'-kamp een nieuwe fase inluidt waarin Johnson zich gematigder op zal stellen en mogelijk heeft dat ook gevolgen voor de Brexit-onderhandelingen. 

#699 - De reis van Sjoerd Den Daas naar de Oeigoeren

De Dag

• 1K views
• over 3 years ago
• 23:45

NOS-China-correspondent Sjoerd den Daas maakte een bijzondere en heftige reis naar Xinjiang, de regio in het Westen van China waar moslimminderheden zwaar onderdrukt worden. Mogelijk een miljoen Oeigoeren, Kazakken en anderen zitten daar in Chinese gevangenkampen opgesloten. Sjoerd wilde de kampen zelf zien en proberen mensen te spreken. Vanaf zijn aankomst op het vliegveld wordt hij gevolgd door de autoriteiten, die hem zijn hele reis op de hielen blijven zitten. Toch lukt het hem om beelden te schieten, en verhalen te horen. In De Dag blikt hij terug op zijn reis en vertelt hij hoe hij sindsdien niet goed meer slaapt. Door de verhalen die hij gehoord heeft, de angstige blik van Oeigoeren die niet met hem durfden te praten en de mannen die hem overal volgden waar hij maar ging. Ook laat hij de soms gruwelijke getuigenissen horen van Oeigoeren die naar het buitenland vluchtten en die hij telefonisch kon bereiken.

#695 - Wat is er aan de hand in Tsjechië?

De Dag

• 1K views
• over 3 years ago
• 17:49

Het gaat helemaal niet goed met de aanpak van corona in Tsjechië. Alleen al in oktober kwamen er honderdduizend nieuwe besmettingen bij en het aantal doden is verdubbeld. Tsjechië heeft de hoogste besmettingscijfers van Europa. En dat terwijl het land bij de eerste golf juist werd geroemd om de corona-aanpak - toen hoorden de Tsjechen bij de beste landen van Europa. Wat is er aan de hand?  Laura Postma woont en werkt in de Tsjechische hoofdstad Praag, ze is freelance journalist voor onder meer Bureau Buitenland. In podcast De Dag vertelt ze hoe na een hele snelle en strenge lockdown in het voorjaar vervolgens deze zomer de teugels werden losgelaten, met snel oplopende besmettingscijfers tot gevolg. Vorige week werden opnieuw ingrijpende maatregelen ingevoerd, maar 'mensen hebben er geen zin meer in', vertelt Postma. De nieuwe lockdown leidde gisteravond tot het eerste grote protest tegen coronamaatregelen tot nu toe in Tsjechië.