Transcribe your podcast
[00:00:02]

Welkom. Wij zijn onbehaarde apen. Dit is een podcast van NRC over wetenschap.

[00:00:15]

In hem kiezen is altijd iets heel, heel persoonlijks. En en je moet dat ook samen met je partner natuurlijk overleggen over Lucas, waarbij je het direct eens. Dat vonden wij allebei een hele mooie naam en wij wilden graag training geven. Dus toen ik. Ik vond achteraf wel een hele mooie naam. Frank V. Hiervan op de bon. Ik vond dat als eerste namen in elk kwam. Niet zo mooi dus toen echter ik Lucas acht uur en ja, achter is ook een koning en je krijgt een zoon.

[00:00:48]

En nou? Het was een mooi hé.

[00:00:52]

Klopte Koning Arthur achtervolgt mij al mijn hele leven. Zoals mijn moeder vertelde draag ik zijn naam en dat komt ook vanwege koning Arthur zelf. Mijn moeder vond die verhalen zo mooi toen ze die las en die films zag. Euh, dat ze daar iets van wilden meegeven. En ze vertelde mij dat wat er vooral zo raakte aan die verhalen van Arthur, ja, dat die eigenlijk het goede probeert te doen dat hij daar al altijd grote tegenstand bij ondervindt. Dat hoeft ook niet altijd lukt wat het ook niet hoeft.

[00:01:22]

Maar dat die intentie dat ie goed en puur is. Maar dat vond ik wel een hele mooie gedachte. Euh, iets waar je ook ja naar kan leven. Euh, zou ik bijna willen denken. Uhm. Maar daar stopt het niet bij bij die naam. Als kind zag ik de Disneyfilm Merlijn de Tovenaar. Later las ik zelf ook verhalen zoals van Teague White Artuur, de koning van 1's en ooit. En ja, dat is eigenlijk nooit meer gestopt.

[00:01:44]

Overal kom ik Arthur tegen, of ik nou in een bordspel of een boek is. En toen vroeg ik me toch wel af waarom zijn die verhalen nog altijd zo levend en zo aanwezig? En daar gaan we t vandaag over hebben. Ik zit hier in de studio met Bart Funnekotter en Hendrik Spiering en ik loop hij.

[00:02:00]

Ik wil ook van jullie weten welke rol Artuur speelt in jullie leven en of dat ook ja, of jullie me ook eigenlijk steeds zijn blijven tegenkomen.

[00:02:10]

Euh, ja, dat is wel aardig. De allereerste vakantie die ik had met mijn vrouw. Toen nog mijn vriendin. Bijna vijfentwintig jaar geleden, inmiddels die ging. Dat was een lift vakantie in Engeland. En we gingen op naar 10. Tetsuo Cassol in Cornwall. Dat is het kasteel waar koning Arthur geboren zou zijn. En als het eb is valt er gedeelte van de rots waarop dat gesteeld dat bloot en dan zie je de grot. Dat zou de grot van Merlijn zijn.

[00:02:33]

Dus ja, dat is was een hele bijzondere vakantie waar ik nog altijd met plezier aan terugdenkt. En wij zijn uiteindelijk gezegend door Merlijn en en de koningen, want we zijn nog steeds bij mekaar. Het was wel jouw idee denk ik om daar naartoe te gaan. Nee, het was ons idee, net als jullie weg. Het begon al heel goed, liet gelijk Stoke en Hendrik, Koning Arthur en jij.

[00:02:51]

Ja, met jullie falen kan ik me niet meten, want ik ben eigenlijk een heel simpel verhaal. Ik heb sinds mijn studie ben ik al met middeleeuwse geschiedenis bezig, maar dat die hele Artuur bedoel ik een beetje genegeerd eigenlijk. Hoewel ik natuurlijk wel genoot van allerlei films die er uitkwamen. En ik kende wel de grote lijn, maar pas een paar jaar geleden. Ik heb ze toen ook een stuk over geschreven. In de krant las ik het boek van Jozef Janssens, een Vlaamse hoogleraar middeleeuwse letterkunde, en die beschrijft eigenlijk de in dat boek Koning Arthur.

[00:03:27]

Het toont ook de enorme rijkdom van de verhalen uit de middeleeuwen zelf. Dus niet alle bewerkingen en samenvattingen die we meestal tot ons nemen, maar. Toen realiseerde ik me pas wat een onvoorstelbare fantasie er in die verhalen zit, tien echt niet onderdoet voor alles wat we nu heel bijzonder en fantastisch vinden. Of dat nou in televisieseries of in romans is. En ja, dat was er. Dat was voor mij persoonlijk wel een bijzonder moment, omdat je juist iets waar je denkt dat je al wel wat van weet.

[00:04:00]

Realiseer je dat je nog niet eens de buitenkant van de spiegel hebt aangeraakt waarachter zich die wereld bevindt. Mooi gezegd over die verhalen en waar ze vandaan komen en in welke tijd ze ontstonden gaan we zeker nog hebben. Maar ik wil eerst eigenlijk naar het verhaal zelf. De inhoud, een kleine opfriscursus, zou ik bijna willen zeggen. Koning Arthur en Hendrik, ik wil aan jou voor jou vragen om het verhaal van Arthur toch nog een keer te vertellen, zodat we allemaal ook weer weten waar het over gaat.

[00:04:26]

De korte versie dit? Ja, we hoeven het niet. Als we net als je denkt dat als je het hele verhaal zou vertellen, dan zijn we morgen nog niet klaar. Nee, overmorgen niet mee weg. Graag de korte versie in dat geval. Maar dan wil ik er wel een muziekje onder. Euh, mag ik de Trumpet TUE Namba won het de opera King Affair van Henry Purcell 16:19.

[00:04:50]

Er wordt wel verteld dat er ooit een koning Arthur leefde die een rijk stichtte waar ridders van de Ronde Tafel de mensen beschermde en vooral spannende avonturen beleefden. En het verhaal van Arthur eindigd slecht met verraad door Arthus eigen zoon Mordred, die opstandige zoon die wordt verslagen. Maar Arthur wordt daarbij dodelijk verwond. Er is nog hoop, want misschien leeft die nog, want de fee Morgane voerde hem weg naar het eiland Avalon. En daar zou Arthur nu wachten op het juiste moment om Engeland weer te hulp te komen.

[00:05:28]

Maar ja, niemand heeft Arthur of zijn ridders ooit nog gezien. Het verhaal begon met liefde van koning Arthur. Of misschien beter gezegd met geilheid, want volgens sommige verhalen werd de vader van Arthur, Oever Pendragon, ontzettend verliefd op Irene, één van de mooiste vrouwen van Brittannië in die tijd. Maar ja, dat was een probleem. Ze was wel getrouwd met de hertog van Cornwall. Maar voor was dat geen probleem, want hij liet zich door de profeet en tovenaar Merlijn simpelweg van vorm veranderen en als koning van Cornwall stapte Oever in het bed van graan en verwekte Arthur.

[00:06:11]

Maar ja, gaat het verhaal verder natuurlijk. Onwetend van zijn herkomst groeit Artuur op en pas als hij op nieuwjaarsdag het zwaard Excalibur uit de steen trekt, wordt je koning. En dan is het snel verteld. Hij voert oorlog tegen invallende Saksen, bestrijdt boosaardige reuzen en sticht zo een rijk dat heel Brittannië omvat. En dan komt de verrassing.

[00:06:36]

Jarenlang blijft er vrede in het Rijk. Maar dat is geen verhaal. Dus stichtte hij de Orde van de Ronde Tafel, waarin iedereen gelijk is en de belangrijkste ridders zijn de top held Walewein Yoko Queen wordt genoemd. Altijd vriendelijk is ie de grote held. Je hebt een super krijger en tober Lancelot die een affaire begint met Artus, koningin geïnnerveerd. Dat zal ik een andere keer vertellen. Je hebt de chagrijnige Kūkai en natuurlijk de naïeve Parcifal die de Graal najaagt.

[00:07:07]

En aan die tafel blijft één plek leeg. Voor de perfecte ridder die wel de graal zal vinden. Uiteindelijk zal Galahad die plaats innemen. De zoon van Lancelot is weer een ander verhaal. En zoveel verhalen zijn er uit die vredestijd, waarin ieder feest begint met iets geks, waardoor de ridders weer op een queeste moet en raakt. Die zoek gaat weer een andere reden toe. En het begint altijd dat er iets binnenkomt.

[00:07:33]

Een zwevend schaakbord start nou en dan gaat die weg. Het schaakbord, iedereen erachteraan.

[00:07:39]

Een groene ridder die onthoofd wil worden. Een woesteling die de koningin wil ontvoeren en geheimzinnige kastelen. Boosaardige ridders op een brug. Krachtige jonkvrouwen die aarzelende ridders in hun bad willen trekken, vertel ik ook een andere keer dwergen met een geheim. Lang niet alles wordt opgehelderd, maar ja, nu is het allemaal voorbij. Maar we hebben nog wel de verhalen.

[00:08:04]

Ik was even, ik wilde dat het bijna door zou gaan, maar ik hoop dat je nog meer gaat vertellen over die verhalen straks. En veel van die verhalen zijn natuurlijk. Ja, vol fantasie. Ik bedoel zwevende schaakbord en dwergen. Maar er zit ook altijd een ja in een sfeertje van werkelijkheid er in Cornwall wordt genoemd. Dat is een regio die we nu nog kennen en die strijdt met de Angelsaksen. De strijd met de Angelsaksen noemde jij ook al even.

[00:08:29]

Die vraag ligt nog altijd onder de koning Arthur te verhalen. Heeft ie echt bestaan of niet?

[00:08:34]

King Arthur is mijn eerste stap in de Lizette en folklore.

[00:08:38]

Bhatti Axl Rose, zoals ook Freddy Spratly, sowieso een eeuwenoude Disky, wil je je no edulis heel wat King ter herinnering brengen.

[00:08:50]

Zo heeft King Arthur, Dyn, Hollez, From The Stone en Why Did I Do gooide. Je hebt Axl Ben reëel het verhaal marge te leggen is Vnnc inhaalmatchen.

[00:09:05]

Dit is Real. Dit King neemt Arthur wilde jouw broer eens in Engeland apart.

[00:09:10]

Van alle personen in deze studio ben jij het dichtste bij de mogelijke oorsprong van Artuur geweest, namelijk in Cornwall. Kun je even beschrijven hoe die ruïnes voor dat kasteel erbij ligt. Dat kasteel ligt er niet goed bij. Het ligt in het dorpje Tentation, lichtecht aan aan de zee. Helemaal eens echt op het uitpuilt punt van de rots wat er nog over is te zijn. Want wat muren die bij mij niet veel verder komen dan nog niet. En dan mijn heup.

[00:09:33]

En er staan nog een soort van rest van. Van een toren. En het aardige is als het eb is dan valt onder dat kasteel een een grot bloot waar dan Merlijn in gewoond zou hebben. En de plaatselijke bevolking zal ik maar zeggen. Voor de plaatsen bevolking is de vraag die zojuist gesteld werd is is geen vraag, want voor deze mensen heeft Artuur bestaan en dat moet ook wel omdat ze anders hun broodwinning zouden verliezen. Want dat hele dorp is een soort van Koning Arthur pretpark met een Koning Arthur shops en dan zijn alle Merlin Papp en daarna je kan het je allemaal wel allemaal wel voorstellen.

[00:10:05]

Maar toen ik er rondliep en dat was het juist weer. Het was een beetje geur waar ik toch wel gegrepen door die door die historische sensatie zoals we dat zoals we dat dan noemen. En wat ook wel interessant was dat het pas na mijn nadat ik daar was, want dat is inmiddels meer dan 20 jaar geleden is er een steen gevonden in dat kasteel en internetradio Kassel en op die steen staat de naam Gekras. De naam ARD toch nu en er toch nu zegt dit kasteel is gebouwd door mijn vader en een maquette.

[00:10:31]

Staat dat er nou ja, Latijn ja en alle mensen in rep en roer. Want dit was dan het bewijs. Want die steen is aangetroffen in een archeologische laag die uit de zesde eeuw afkomstig is. En die zesde eeuw was de eeuw waarin Arthur, als die bestaan zou hebben gevochten zou hebben tegen de Angelsaksen die vanaf het continent Brittannië kwamen binnenvallen. Inmiddels zijn er kenners die zeggen ja, die naam, maar toch kan je ook op allerlei andere manieren verklaren.

[00:10:56]

Dit is geen bewijs dat er in die zesde eeuw daar een Artuur in dat dat een Artuur in dat kasteel heeft gewoond. Nou, dan worden we dus teruggeworpen op de historische bronnen waar we het altijd al mee moesten moesten doen. Als we willen achterhalen. Bestaat Arjuna nu echt? Dan blijft het dus de geschreven bronnen over de eerste geschreven bron die we tegenkomen is het 829 na Christus. Dat is de Historia Breton M. Die is geschreven door een monnik en die heet nanny's en woonde in Wales en nanny's.

[00:11:26]

Die heeft het over de slag bij Baillon, waarmee hij een koning Arthur verbindt die daar gevochten zou hebben. Hij noemt die koning, noemt hij een doux beloeren, dus een een oorlogs hertogh en deze Arthur is een koning van koningen die daarbij de eerste slag bij beden honderden Saksen zou zou hebben gedood. Het interessante is die slag. Die komen we voor het eerst tegen in een geschrift uit uit de zesde eeuw en dat heette deactie Deo et Conquest to Brittania.

[00:11:53]

Dat is ook geschreven door een monnik. De monnik Gildas. En die noemt wel de slag bij Baillon, maar niet de naam van koning Arthur, maar het interessante is. Dit is dus een verslag uit de zesde eeuw en dat is ongeveer de eeuw waarin Arthur, als die echt bestaan zou hebben, tegen de Angelsaksen gevochten zouden zou kunnen hebben. Dus dat maakt deze bron en het noemen van die plaats beiden interessant, namelijk. Die slag heeft waarschijnlijk echt plaatsgevonden.

[00:12:16]

Helaas in deze veel vroegere bron geen koning Arthur bij naam. Dan komen we uiteindelijk uit bij de laatste Latijnse term die ik erin zal gooien. Vandaag de Annales Cambria. Dat is dan weer een geschrift uit de 9e eeuw waarin Arthur en Beden allebei worden genoemd, maar dit keer ook de slag bij Kemland uit 537 na Christus, waarbij Arthur om het leven zou zijn gekomen. En dat is dus de eerste keer dat we ook hun sterfjaar voor voor Arthur hebben.

[00:12:46]

Helaas gaat ook deze bron niet terug op een oudere bron. Tenminste dat kunnen we niet als zodanig herleiden. Dus het probleem waar we mee zitten is dat we geen historische bronnen hebben die jonger zijn dan drie, minstens 300 jaar na het t verdwijnen. Het overlijden van Arthur en ik kan me voorstellen dat als je dus ja, voor het eerst iemand hoort eigenlijk. 300 jaar nadat die geleefd zou hebben dat het voor een historicus een beetje een problematisch figuur is daarmee.

[00:13:16]

Ja, het is. En dat is een zeer problematisch figuur. Want volgens de regels van het spel. Euh ja, telt die daar eigenlijk niet mee? Dat is gewoon niet genoeg. Je kan het ook aan teksten wel zien of daar oer bronnen aan aan ten grondslag liggen. En het interessante is dat er bijvoorbeeld in de Keltische in de naamgeving van plaatsnamen of namen van een berg of een stroom. In die tijd zie je dat de naam Artuur oproer ook rukt in Keltische plaatsnamen.

[00:13:41]

En we hebben ook een gedicht uit rond 600 na Christus. Dat heet de Eco Godín. En daarin worden talrijke veldslagen besproken en n in één stuk van dat gedicht gaat het over een held en die wordt dat iets heel heldhaftig. Maar ook weer niet zo heldhaftig als Arthur. En die is zo. Maar dat vind ik zo mooi dat je. En dan blijf je dus hangen in de lucht room. En daar blijf je dus hangen in de lucht. Waar vertelt dan weer over die kennelijk nog heldhaftige Urartu om het nog nog beperkte te maken?

[00:14:09]

Is die dat gedicht dat dat is opgeschreven in de 13e 14e eeuw?

[00:14:13]

Het is eerder opgestegen, maar toen de meest recente kopie die we hebben is uit de 13e eeuw. Ja, dat bedoel ik dus de de laatste. En ja, de auteur van die de de d. De kopiist. Ja, die kan dat ook hebben toegevoegd. Dat was toen waren al die arty verhalen al overal kloppen. Je kunt er dan nog. Je kan het al gelezen hebben en dacht nou ja, oké, er was wel een grote held, maar ik ken er eentje nu uit het lezen van de vonden van die historische histories tussen aanhalingstekens.

[00:14:38]

Bronnen van fietsen. Artibus nog eventjes. Dee Dee Dee Dee Dee. Bottomline. Het is heel problematisch. We weten eigenlijk niet uit. Er is geen goede bron om te stellen dat Artuur bestaan heeft en dat zal best wel hard. Nee, ik bedoel we hebben het hier over iemand waar hard naar gezocht zal zijn. Ik wou het zeggen als je nou over de heilige graal heb, dan is het is het bewijs dat wat Arthur echt bestaan heeft interessant.

[00:15:00]

Wat ik ook nog even wil aanstippen in dezen. Er is in het begin van de 20e eeuw. Een graf inscriptie gevonden van een Romeins officier. Die graf inscriptie was gevonden in Kroatie, want daar overleed hij. Deze man heette Lucius Enrt Doriërs Castres, dus daar is de Heer. En wat wil je nou? Resolutie Sartorius Casters heeft ook gediend in Brittannië. Hij gaf daar leiding, waarschijnlijk aan een cavalerie eenheid cavalerie element van somatische ruiters en de Sarmaten, waarin een ruiter volk dat afkomstig was van de steppen in wat nu Oekraïne is, maar die wel dienen in het Romeinse leger.

[00:15:39]

En het is bekend dat er zo'n somatische eenheid Ingrao in Britannia heeft gediend. Het is bekend dat Lucius Sartorius castings daar ook was en ook een hoge functie bekleedde. Dus het idee is ook een beetje gegroeid van wachters. Even die Sarmaten waren ruiter krijgers. Dat zijn misschien wel zouden de tent ten grondslag kunnen liggen aan de ridders van de Ronde Tafel. We hadden deze Lucy's Sartorius. Dat was hun baas na Sartorius Arthur Clausen af. Dit is de historische bron voor het Artuur verhaal.

[00:16:05]

Deze Reith Romeinse ruiter eenheid met deze Lucy's Sartorius castings. Hun aanvoerder? Dan zit je toch wel met het probleem dat Lucy's Sartorius kastjes in de tweede en derde eeuw die meer in Rome is. Je hebt nog n Britannicus. Je hebt het wel met een gat van van 200 jaar, maar dat niet zou zijn een soort van het etymologisch historisch verklaring kunnen vinden voor het Artuur idee en het idee van de ridders van de. Je moet wel een beetje door je wimpers heen kijken.

[00:16:29]

Jazeker, want volgens mij komt er ook weer uit. Sam Matisse, mietjes of dat klopt. Roede volk komt ook weer een geheimzinnigs zwaard. Natuurlijk is alles past dan ineens. Ja, het de zwaard in de steen komt dan ook voor in in de folklore van de Kaukasus. Dus jij wacht eens even, dat is gewoon geïmporteerd met die ruiters. Nou ja, goed en zelfs verklaard er alles verklaard en klaar. Maar zo eenvoudig of tenminste zo eenvoudig zo.

[00:16:51]

Want het best een hele toffe verklaring eigenlijk, maar zo. Ik denk toch niet dat die uiteindelijk steken uit jij? Deze acht het zelf onwaarschijnlijk dat er een koning is geweest die. Ik heb dus ik. Ik ben ik. Ik begon de voorbereiding van deze uitzending als agnost. Ik dacht van jou Turkije. Uhm, ik denk dat je niet kan weten of Koning Arthur wel of niet euh bestaan heeft. Maar toen dacht ik uiteindelijk ja, wacht eens even, je hebt die bronnen die zijn allemaal 300 jaar oud.

[00:17:16]

Was eigenlijk niet goed genoeg. En als je wil beweren dat iets bestaat. Euh, in dit geval Arthur, maar bijvoorbeeld God. Dan zou je ook kunnen zeggen dan moet je daar. Dan ben jij degene die beweert iets verstaat en dan moet je daar bewijzen voor hebben. Die zijn er eigenlijk dus niet. En het is niet aan de mensen die zeggen nou, ik denk niet dat Artuur niet bestaat om dan dat te bewijzen dat ie niet bestaan heeft natuurlijk sowieso ingewikkeld is.

[00:17:38]

Dus ik begon dit de voorbereiding voor deze uitzending als agnost. Maar ik ben geeindigd als een Artuur atheïst. Ik denk dat hij historisch gezien niet bestaan heeft en dat we wat we hebben. Dat zijn de verhalen die Arthur verhalen. Die hebben we en die kennen we. Maar waar komen die dan vandaan? Goeie vraag.

[00:17:57]

Er zijn eigenlijk twee, twee bronnen die vermoedt dat het materiaal, dat zei Bart al een beetje. Dat komt een beetje tot Keltische gebied. Er is een held Arthur geweest en die passen eigenlijk als je in de bronnen kijkt pas in de 11e eeuw een beetje koning wordt genoemd. En niet alleen maar dux. Balaur roem en euh, dat zijn gewoon klassieke heldenverhalen. Verhalen daar zijn nog wat. Wat? Wat? Zowat uitvoerige verhalen uit het einde van de elfde eeuw, maar de verhalen zoals we ze nu kennen en de hele sfeer van de ridderschap en eer en liefde.

[00:18:31]

Dan moeten we naar de hoofse cultuur gaan. Dus je hebt die de verhalen van een Keltische held. En dat dat wordt eigenlijk gecombineerd in de twaalfde eeuw begint een beetje in de elfde eeuw denk ik. Want er worden in die bronnen uit de twaalfde eeuw vaak verwezen naar verhalen die verteld worden. Er is zelfs iemand die al het graf van Arthur heeft gezien.

[00:18:53]

Een man die zegt ja, er worden zoveel Bretonse onzin verhalen over die man verteld, maar ik heb zijn graf. Maar die verhalen? Die kennen we natuurlijk niet. Dus dat leefde al heel erg. Maar dat komt in contact met de hoofse cultuur uit de twaalfde eeuw. En wat bedoel je als je zegt hoofd cultuur? Ja, dat is n een van de interessante dingen van de middeleeuwen. Dat er dus je hebt. We hebben af aflevering over de Vikingen gehad.

[00:19:21]

Weet je, je komt in de. In de vroege middeleeuwen een soort krijger cultuur. Karel de Grote grote machthebbers, de de ridders die hun macht of ridders zijn eigenlijk nog geen echte ridders. Ruiters die hun macht vestigen en zo een beetje een ordelijke euh koninkrijk stichten. Als die koninkrijken in de 11e 12e eeuw een beetje gevestigd raken. Of de graafschappen hertogdom op dat niveau speelt zich dan nog af.

[00:19:47]

Dan ja dan. Dan is er eigenlijk behoefte aan een soort nieuwe beschaving. Weet je, de de steden komen op. Je kan je niet meer als een beest gedragen. Euh, ik heb de macht, dus iedereen moet doen wat ik zeg te worden. Wetten gemaakt. Er komt een soort beschavingsoffensief. De ridders moeten een beetje getemd worden. Ja, dit is een soort dat eigenlijk het beste wat je kan zeggen dat dit soort beschavingsoffensief ook van de kerk.

[00:20:10]

Er wordt vaak gezegd de kerk die staat tegenover de rechter is natuurlijk onzin, want de D. Wie? Wie leiden de kerk? Dat zijn de broers van de koning. Weet je dus n n gemeenschap. Maar die kerk, die heeft zo z'n eigen belang en die legt er ook enorm de nadruk op. Je krijgt een godsvrede dat er dus en op zondag niet gevochten mag worden, dus dan begin elfde eeuw. En zo wordt dat steeds verder uitgewerkt.

[00:20:31]

En er ontstaat dan vanuit een soort hofcultuur in Duitsland volgens bepaalde theorieën die je die je clas um die wordt een soort beschaving x aan het Duitse hof van de Duitse keizer, die toen het het verst ontwikkeld was, eigenlijk van beschaving om aardig tegen mekaar te doen en hoffelijk. We kennen die term nog steeds en in Zuid-Frankrijk in contact met Arabische poëzie, wordt vaak gezegd ontstaat er de troubadours cultuur. In de twaalfde eeuw zitten we dan al. En dat is gaat heel erg over de.

[00:21:06]

Dat is echter een stap verder waarin de OM. Antwoorden Liefde word ik. Euh. Wordt bezongen en euh. Dan krijg je die sickness die we ook uit de films natuurlijk heel goed kennen van de smachtende ridder en de onbereikbare vrouw. Maar daar zit een enorm beschaving. Zit in, want ja, je moet vrouwen respecteren. Je moet ook de arme euh respecteren. Want anders wordt de euh. De geliefde jonkvrouw. Die is natuurlijk ontstemd als jij. Euh, badend in het bloed.

[00:21:37]

Voor niks ze komt. Dus er is een soort evenwicht tussen goed doen. En euh. En ja, de ordehandhaver, want dat gebeurt ook. Dus wat jouw moeder zijn begin. Of wat je er zelf over zei, dan ben ik het vergeten.

[00:21:50]

Is dus het het het goede doen en daarnaar streven? Dat wordt dan een ideaal van de elite. En het is dus eigenlijk een simpele kwestie waar je heel veel historisch onderzoek nog naar kan doen. Maar eigenlijk heeft niemand het beter samengevat dan Frank Groothof in zijn euh, kinderen. Opera over Arthur. Reders hij hoge. Lou van Goudsche met Lanzhou, Rheda score van de. Door hun hoogte haar. Maar er komt wat meer bij kijken. Wee de machtige en rijken hebben een trouw die dan een redelijke staat gebruiken om macht, man en macht voor de vrede in ons land, reservist en vrede.

[00:22:49]

Geen trouw na de oorlog en geweld. Wie had uw land? Wie het volk redt is een echte hel.

[00:22:59]

Dus we zijn eigenlijk in een situatie. Ik zit helemaal voor me. De eerste verhalen over koning Arthur zitten nog in in dat, in dat, in dat Keltische. Maar dat wordt een beetje opgezogen nu in de hoofse cultuur. Ja, waarvoor eigenlijk zien en en wordt eigenlijk opgeheven. Want die die die ouwe verhalen. Euh, die euh. Wat ervan bekend is dat zijn wel echt Häcken smijt falen. Ook die later is dit een verhaal. Daar komt wordt dat vloeit enorm veel bloed.

[00:23:26]

En soms denk je echt van euh, met moderne gevoeligheden. Gnqw moet je nou zoveel mensen doden? En euh, die ridder bedoelde het toch niet zo kwaad? En hun hoofd eraf. Maar goed, daar zit het door. Het is door deze EMD met een een euh, zoals wij de verhalen kennen uit de eind 12e eeuw. Er is door decent met een en een ideaal van euh euh, dienen van de liefde en euh, t het t het goede doen en het niet altijd bereiken dat.

[00:24:00]

Dat maakt de verhalen ook zo mooi. En het is dus een historische idee dat koning Arthur dus echt bestaan heeft dat. Dat wordt dan in Engeland. Daar zit altijd een politiek component bij namelijk. Daar kregen toen in de 12e eeuw in Engeland begint natuurlijk in 1066 Anglo. Normandische edelen kregen daar de macht en die hadden eigenlijk niet zoveel met die Angelsaksen, dus die waren meer geïnteresseerd in die Keltische verhalen. Er is dan een man aan het hof, Jeffry of Mammadov, en die maakte eigenlijk de eerste keer het verhaal in een soort quasi historische setting met Merlijn.

[00:24:37]

En ik geloof nog niet dat zwaard in euh, in de steen, maar wel al Quindo. Veer die dan overspeelt, speelt nog niet met Lancelot, maar met Mordred weet je. En en dan de einduitslag waarin Artuur dan jammerlijk omkomt en rekent.

[00:24:53]

Want want dit klinkt als een herkenbare vorm, bijna in ieder geval Arthur vertelling.

[00:24:56]

Dat is eigenlijk de eerste echt herkenbare Artuur vertelling die we op schrift hebben. Dat is elf achtendertig in de geschiedenis van de koningen van Brittannië. Het is wel grappig dat we de commentaar van andere historici tussen aanhalingstekens uit die tijd hebben, die dan zeggen dat dat is wel mooi gevonden, want er zijn wordt heel veel gezocht naar historische bronnen over Artuur en Jeffery Mammon of over historische bronnen over Engeland. Jeffrey Mangevecht 13, heel oud Keltisch boeken heeft gevonden wat niemand ooit gezien heeft en die andere monniken die zich daar mee bezighouden.

[00:25:28]

Die schrijven dus van waar haalt dit vandaan? Waar haalt het vandaan? Dus het was eigenlijk al vanaf het begin dat het om een mooi verhaal van gemaakt? Om verwarring werd werd hydraat gepresenteerd, ergens als een geschiedenis van Britse koningen. Maar het wordt tegenwoordig ook wel een van de eerste historische romans genoemd. Maar toen de zaal toen eindelijk weer Tegal. Ja, en dus toen. Dan is het nog een beetje historisch. Maar dan is eigenlijk de grote man van van de Arthur verhalen.

[00:25:55]

Uhm is Chrétien de Troyes. Dat is een en een monjack of een priester. Dat is allemaal niet helemaal duidelijk. Er wordt zelfs gezegd dat ie een bekeerde Jood zou zijn omdat die een hele vreemde voornaam heeft. Kleed je aan dat. Dat zou dan zijn om duidelijk te maken dat christenen is geworden. Maar dat is allemaal niet bekend zonder speculatie. Die zat aan het hof van Marie van Champagne. Wat ook weer verbonden was met het Engelse koningshof via familiebanden.

[00:26:22]

En hij is eigenlijk de eerste die die rauwe strijd verhalen in die hoofse culturen inpast. En euh. Frits van Oostrom schrijft in zijn overzicht van middeleeuwse letteren euh. Uit 2006 dat dat dit eigenlijk de geboorte van de roman is, want bij Chrétien de Troyes. Als je die gedichten heeft een stuk of vijf, zes hele lange verhalen over Lancelot. Parcifal met de graal voor het eerst euh, le euh leest.

[00:26:52]

Daar zit geen historische Akkeringa in. Het is geen pretentie meer dat je eigenlijk een echt bestaand verhaal. Het is puur fantasie en het is meeslepend en het. Het is een ongelooflijk succes. Het wordt onmiddellijk vertaald en aangepast en nieuwe versies gemaakt, dus bijvoorbeeld die graal. In dat verhaal van Parcifal is nog gewoon een schaal, een soort die en waar je eindeloos uit kan blijven eten. Zeg maar nog wel een mooi ding, maar wordt het is eigenlijk gewoon een eeten schaal.

[00:27:24]

En ik zal dat verhaal nu niet vertellen, maar dan in de volgende versie. Twintig jaar later van. Die van een Duitser. Die maakte dan euh, allen een beker van en daar wordt dan een heel verhaal bij gemaakt dat het eigenlijk de beker is waar het bloed van Jezus in opgevangen was. Dus alles wordt gekker en vreemder en alles wordt er bijgehaald. Het is echt een explosie van fantasie. Je krijgt dus ook meteen eigenlijk al allerlei spin offs.

[00:27:49]

Ja ja, het is. Ik vind dus ook dat je hier dus euh een soort euh orale vertel cultuur hebt die die we schriftelijk kunnen navertellen. Want die verhalen werden natuurlijk verteld. En het is heel erg. Euh, zoals je bewijst. Spreek spreekt zelf aan je kinderen verteld of zou ik. Ik herinner me vroeger op school dat je ook wel eens zat je eindeloos verhalen te verzinnen met je vrienden en haal die alles daarbij over. Van Dombo, de olifant van Disney tot tot iets wat je verder ook niet kon.

[00:28:15]

Ook de koning Arthur tegenkomen dan. Dat was dan gewoon een leuk verhaal wat je samen verzon.

[00:28:20]

Ja, en het doet mij ook een beetje denken aan. Uhm, je weet wat je nu ziet gebeuren met met al die comics bijvoorbeeld die superhelden. Die zijn allemaal in de jaren twintig jaren 30 ooit bedacht. Ja ja, maar die verhalen vertellen we elkaar nu nog steeds. En die die helden blijven maar steeds meer nieuwe avonturen beleven.

[00:28:35]

En die worden dus o d buitelden. Kom over elkaar heen. Ik zat laatst naar een serie van de Flèche te kijken. Zo'n superheld. En daar komt ineens allemaal andere figuren in voor iedereen. Wat is er aan de hand? Ja, zijn Misiones. Dat is eigenlijk een andere serie, maar ze maken nu een SSA gezamenlijke aflevering. Daar kwam ineens alle andere en gaat er weer uit elkaar. En dan komen ze elkaar weer tegen en alles heeft verband met elkaar.

[00:28:58]

Maar dat wordt voortdurend ook. Het is ook diffuus en vaag Farciennes. Het is dus ook grappig dat euh, Tolkien, de auteur van Lord of the Rings die we denken allemaal wel kennen. Alles is maar van de films, die hield daar niet van. Die vond het euh. Toen van testikel to incoherent tournee petje. Hij vond het een soort zwakheid van Keltische mythen en heel interessant. Hij vond het ook te expliciet christelijk. Dat moet je niet doen.

[00:29:26]

Je moet gewoon een samenhangend verhaal vertellen en je mag Walz met. Je suggereerde dat er van alles achter zit, maar niet allemaal verschillende versies. Wat is die graal nou? Is dat gewoon een soort pannetje boordevol? Of is dat waar Jezus het bloed in heeft laten druipen? Weet je, dat maakt nogal wat uit. Als je het natuurlijk. Iemand bij uitstek die alles in eigen hand wilde houden en zelfs de D Dee de mythologie daarachter ging uitdenken. Dus hij heeft dit ook wel bewezen dat het anders kan.

[00:29:52]

Maar die euh, die wereld van van verhalen kun je ons daarin in iets iets van E. In in meenemen. Wat kan leefde. Wat was de aflevering van de week, zeg maar in de dertiende eeuw?

[00:30:02]

Dat kan eigenlijk niet, want het is. Ben je uren bezig? Maar ik zal het begin van Langs de Leeuw euh. Of De Ridder van de kar. Dat ritje van de kar. Dat is de kern van het verhaal. Daar komen we zelf al op, zal ik vertellen. Maar dan zou ik het heel snel afgeraffeld, want anders zijn we hier echt over. Uren nog naar de setting van Laszlo, wat dus één van de grote werken van van Chrétien de Troyes is op.

[00:30:28]

En niet naar een idee van Marie van Champagne, die dat weer in Bretagne zou hebben gehoord. Allerlei verhalen. Maar ja, het zal wel. New feest in Camelot. Iedereen, alle ridders zitten. Daar komt een ridder, een woesteling. En die zegt ik heb gijzelaars. Euh, ik heb allemaal mensen gevangengenomen die jullie lief zijn. Jullie moeten doen wat ik zeg. Nou, artillerie die is verlamd van schrik. En dan zegt De Ridder. Jullie kunnen je moet tonen door nu met de koningin naar buiten te gaan.

[00:30:59]

En dan? Ja, misschien doe ik wat. Misschien niet. Nou, Kūkai, de grote euh. Soort onderkoning van het Rijk. Die biedt onmiddellijk zijn ontslag aan. Want ja, niemand durft. En uiteindelijk gaat kan je dan toch? Weet je zo? Zo wordt er dan eindeloos geduwd en vertrekt. En dan krijgt is nota bene de koningin mij. Nou, dat is het dan. En dan zit blijft ze achter. En dan is echt geen Walewein in het Nederlands.

[00:31:25]

Die zegt we gaan erachteraan. En dan vindt het paard van Kay met B. Helemaal onder het bloed kapot tuig. En daar is dat soort anonieme ridder. Die is daar ook en die neemt hen ook weer mee. Die Condi verdwijnt dan ook weer. Dan komen ze bij een veldslag waar alle allemaal dode mensen liggen. En daar staat een ridder zonder paard. En dan komt er een kar met een dwerg. En die ridder die zegt de fee die dus Laszlo is.

[00:31:50]

Maar dat komt pas halverwege het verhaal achter dat ie zo heet. Die zegt Dwerg. Waar is de koningin? Hij is kennelijk ook op zoek naar de koningin. En dan zegt die dwerg als je meegaat in mijn kar, dan mag je te horen. En dan moet je dus effe die reden cultuur kennen dat een kar is iets voor boeren of terdoodveroordeelden. Dus als je als ridder in een kar gaat staan. Dan zeg je eigenlijk voordeel, maar maakt de dood, toch verlies je alle eer.

[00:32:15]

En dan komt het mooi stukje van Chrétien de Troyes en De Ridder aarzelde twee stappen lang. De rede die spreekt vanuit de mond zei hem niet in te stappen, maar de liefde. Die spreekt uit het hart zij hem in te stappen. Omdat liefde regeert, deed de schande er niet meer toe. Dus hij stapte, maar aarzelt. Twee stappen. En dat hij is dus kennelijk verliefd op de koningin, wordt dan eigenlijk al verteld. Dat kom je ook pas langzaam achter.

[00:32:42]

Jouw geween gaat dan ook op af en die zegt tegen de richtwaarde is de koningin nou? Hij wordt ook gezegd stop maar in ha. Dat ga ik niet doen met Marc rijden wel achteraan. Nou, dat is nou een optocht voor die dwerg kar met wegwaaien erachteraan. Nou, dan komen ze in een of ander stadje. Nou euh, de Lance Loop wordt uitgelachen door iedereen ridder. Die wordt zeker ter dood veroordeeld. Gaan ze naar de toren achter die dwergen aan die dwerg?

[00:33:08]

Die verdwijnt nooit meer iets van gehoord? Dat is een mooie vrouw met dienaressen. En dan gaan ze eten met z'n drieën. Geen Land's Leeuw en die vrouw. En dan mogen ze blijven slapen. Mooie mantels aan. En dan liggen dan twee bedden in in die hal en een derde bed. Heel mooi bed en geen Hollandse leeuw. Die moeten in die twee lelijke bedden niet voor jullie, dat mooie bed. Ancelotti zegt ja, waarom? Hij gaat toch in dat mooie bed liggen?

[00:33:35]

En dan, midden in de nacht, wordt er een brandende lans in het bed geschoten. En dan zie je wat een held eigenlijk Laszlo is. Die wordt krijgt een schampschot. Het bed valt in brand. Dit in de Franse literatuur heet dit ook gevaarlijker bed, met andere suggestie die erbij zit. Maar de ridder die trekt dus. De roep om naamloze ridder. Die laatste Losey trekt het land sterk uit. Blust het vuur en valt in slaap. Nou ja, dan gaat eindeloos door.

[00:33:59]

De volgende dag komt er een draagbaar met een ridder en dan nog een grote ridder en de koningin. En dan zie je hoe verliefd Lancelot is en wilde zich uit het raam werpen. En dan uhm zegt dat euh, dat meisje. Of die de jonkvrouw die zegt nou, je moet een paard hebben, maar hier heb je een paard en een lans en ga dan maar achteraan. En ik zal je wel vertellen hoe het zit. Maar dan moet je me wel een belofte doen.

[00:34:22]

En dan zegt Lancelot, die zegt ik zal je wensen vullen. Aan het einde van t Foul komt ze dan weer terug en moet die wens vervuld worden. Een Gwendy, zegt ik. Zegt ook ik zal je dienen, want die staat er ook al die tijd nog bij.

[00:34:32]

En zo gaat dat maar door. Ja en dan? Euh, leg ze dus uit. Hoe zit die dwerg die dat zou weten? Maar ja, goed, die heeft ze naar het kasteel gebracht. Dus heeft ze een opdracht vervuld. Het is toch de zoon van een koning van Corre die de koningin ontvoerd heeft? En er zijn twee toegangen. Er is een smalle brug onder water en er is te zwaard brug. Dan moet je over een zwaard gaan.

[00:34:55]

Dat vind ik zo'n ongelooflijk fantasie.

[00:34:56]

Weet je een zwaard als brug en dan dan van kijk gene Laszlo elkaar aan. Wat doe jij nou? Dan gaat Lancelot naar die zwaard brug en Queen gaat naar die ander laten gaan ze mekaar zoeken en het maar lang verhaal.

[00:35:10]

Kort vinden ze de koningin. Ja, ja, ja, ja. En dan komt er ook een een gevecht tussen Lancelot en uh goh en die. Nee en die meel en Mela Gant. Maar dan ook weer zo typisch voor deze hare fantasie. Die vader van Mela Gant. Hele aardige man en die aankomt binnen en al wat leuk dat je over die soiree brug bent gekomen. Dat kan eigenlijk helemaal niemand. Hartstikke goed. En ja, dan komt het toch tot een gevecht tussen László en die mailaccount.

[00:35:39]

Want ja, die melige anti-held die László ook een heel verhaal. En dan verliest Laszlo bijna totdat die geïnnerveerd de koningin zijn naam hoort noemen dat Rorty. En dan krijgt die nieuwe kracht.

[00:35:55]

Maar Gwynne Vir is boos op Laszlo omdat ze die aarzeling heeft gezien. Van die twee stappen die twee stappen. Dat wordt hem dan weer aangerekend. Hoe groot is jouw liefde, jongeman? Maar even het. Het komt dan weer goed, maar het. Het klinkt als een en een o op mijn euh. Bij. Ik ben misschien geconditioneerd door een hele strak gestroomlijnde plots hoe ik ertoe incoherente verplettert. Ik stap nog een beetje, werd ook in.

[00:36:26]

Komt dat? Het heeft heel van een.

[00:36:28]

En toen en toen heb ik nog heb ik nog een paar kasteelen natuurlijk overgeslagen. Zo kan het ook zo interessant allemaal, van die krachtige vrouwen die ook allemaal zeggen hoe het allemaal moet. En euh, juist Tolkien dat zegt dat geldt toch ook voor de hele Lorent mee dat er een heel strak verhaal, maar dat we kunnen wel andere kinderen van God.

[00:36:46]

Maar is het euh euh, dee dee de elementen die er inzitten met hem? Wat je zou moeten doen en wat het goede is om te doen en wat hoort. En en dat zit er dus allemaal in. En ik lastens bij Frits van Oostrom Dervis krijg ik ook niet dat er dus onder neerlandici, want dit soort vaders zijn ook allemaal in het Nederlands vertaald. En dat de verhalen over die dat vliegende schaakbord is eigenlijk een Nederlands-Vlaamse verhaal dat eigenlijk hier om bedacht is en dat er een discussie is over ja, hoe serieus moeten we dit nou eigenlijk nemen?

[00:37:17]

Wat? En daar zijn dan theorie over een soort andere Lassche Mansoor door weaving van het verhaal. En daar is dan hoogleraar Nederlands die heeft gezegd van ja, maar die middeleeuwers, die hadden toch een andere manier van met verhalen over gedaan. Die konden dat allemaal onthouden en die hielden de lijn vast. Ja, het is voor moderne. Je moet er aan wennen. Zo zou ik het zeggen, want ik heb dus die hele lachsalvo zitten te lezen. Maar op een gegeven moment ga je het ritme voelen en als je de samenvatting hoort wat ik nou eigenlijk doe.

[00:37:47]

Al is al een hele korte samenvatting.

[00:37:50]

Al die kleine dingetjes die er inzitten, die zijn zo mooi beschreven ook. En ieder avontuur test ook weer. De Ridder bijvoorbeeld, met dat gevaarlijke bed. Ja, gaat dat nou over seks eigenlijk? Weet je kan je allemaal over nadenken wat dat betekent? Maar in ieder geval is het een test van László. Geween is nederig. Die gaat niet in dat, maar László. Daar zitten ze iets hoogmoedig in die man. Ja, terwijl die wel bereid is om op die op die nederige kar te gaan staan met twee stappen vertraging weet je.

[00:38:24]

En dan dat alles spiegelt in elkaar.

[00:38:27]

Ja ja, het is en en dan is is Laszlo nog maar één van de J. Zeg maar hoeveel verhalen die er zijn. Die dus ook al over deze ridders van de Ronde Tafel en over Artuur die die soms dus in in de in dit verhaal ook weer een soort bijrol heeft. Ja ik.

[00:38:41]

Je hebt ook nog Parcifal van als je de alleen van krijtje aan het was zijn de vijf. Die zijn dus. Dat is het begin van de explosie. Maar er zijn er zijn meer in de valen dan je kan euh. Kan lezen. Volgens mij.

[00:38:55]

En wanneer houdt dat op? Blijven er altijd nieuwe ronde tafel verhalen komen? Nee, dat dacht ik al. Nee, daar is eigenlijk is de euh, die kan nu ook nog wel even noemen. Dat is Tamás Mallory uit einde van de 15e eeuw, die eigenlijk een soort omnibus heeft. Al die verhalen zoveel mogelijk bij mekaar heeft gepropt en heel mooi beschreven in in een euh. En een proza versie volgens mij. En dat is eind 15de eeuw volgens mij veertien '70 als ik het goed heb.

[00:39:30]

En er is in die tijd ook nog een kroonprins van de Waalse Tudor familie die dan net de macht heeft en die heet Artuur. Dus je ziet dat het nog leeft, die sterft dan voordat die koning wordt, dat er nooit een echte koning Arthur komen en maar daarna in. Zou wel zeggen de. De Renaissance van de zestiende eeuw en daarna.

[00:39:53]

Kijk in de renaissance van de 16de eeuw en de 17de eeuw met humanisten en protestanten. Die zien allemaal niks in dit soort verhalen. Want de humanisten die vinden jij jij zei net al. Het is toch eigenlijk en toen en toen en toen. Die humanisten lezen liever Ovidius natuurlijk. Dat die middeleeuwen, dat was een achterlijke tijd. En dit is er een symbool. Waar moet je kijken? Ze kunnen niet eens een normaal verhaal vertellen. Het heeft geen koppelaar stijf.

[00:40:18]

En euh. Die protestanten? Ja, ik bedoel zelfs de katholiek. Tolkien vindt het al te christelijk. Dat zit zo'n katholieke sfeer omheen. Dus die protestanten moeten er ook niks van hebben. Dus en dan krijg je nog uh dat die hele ridder cultuur die ridder verhalen. Die ridderromans. Die bestonden natuurlijk nog wel in de zestiende eeuw. Maar iedereen die Don Quichot wel eens gelezen heeft ja. Die werd gek omdat die te veel ridderromans leest en toen daarom dacht dat de molens reuzen waren waar ie tegen moest vechten.

[00:40:50]

Ik kwam er pas vrij recent achter dat Donkey God eigenlijk een een gewoon een pastiche op het hele genre is. Een beetje BVVO van de eigenlijk bijna de genadeklap voor de ridderroman zelf.

[00:41:01]

Ja, die tijd is een beetje voorbij natuurlijk.

[00:41:03]

En en past dat ook bij de rol van ridders die een beetje uitgespeeld is, hoeven geeneens getemd meer te worden, maar ze spelen ook nauwelijks nog een rol in.

[00:41:13]

Euh nou ja, kijk uit. Het feodale tijdperk eindigt natuurlijk pas met de Franse Revolutie, maar de gevechten werden niet meer door geharnaste ridders op toernooien gevochten. Er zijn nog wel een paar toernooien, maar je hebt ook gewoon de uitvinding van het buskruit maakte een einde aan een aan het André de Ridder tijdperk, omdat je dan vanaf dat moment verschijnt er ook geschut op het slagveld. En je krijgt dan ook andere nieuwe infanterie. Uh uh tactieken waarbij uh musketten gecombineerd worden met piekeniers zodat niemand in de buurt van die musketten kan komen en vervolgens tussen de ridders van afstand kapot kunnen worden geschoten.

[00:41:49]

Dus is de rol van ridders dus de rol van ridders op het slagveld. Is, is en IS is dan echt al bekeken, zeker na 14 15 de slag bij Azincourt. Als de Franse bloeme van de Franse ridders het aflegt tegen Engelse boogschutters is dat al is dat gewoon voorbij.

[00:42:04]

En ook in dit geval moet het jaar worden met de adelaar en in de cultuur loopt het dus ook een beetje op z'n einde. Maar toch zitten we nu. Ik bedoel maar mijn tweede naam is Artuur in UH en in opnieuw in een soort soort reisverhalen rijkdom. Ja, daar is dus staat dan vandaan gekomen. Als je dat eigenlijk in een kort wil vertellen is eigenlijk een soort 1 2 stappen zijn dat de eerste stappen zijn in de romantiek als er getrokken door de paarden van de coffeecorner Victory Fivel en de Kelten Decru Fivel weer aandacht voor die ouwe verhalen komt de Goffings revival is.

[00:42:35]

Ja. De naam zegt echter al een beetje terug naar de gotiek zwijmelen met middeleeuwse kastelen, al die die neogotische dingen die overal neergezet worden. En ook die verhalen dus. Euh, Engelse dichters die maken van verhalen over Artuur de Kelten. Clu Fivel is een soort emancipatiebeweging van van Ierse cultuur als cultuur. Euh Cornel denk ik ook.

[00:42:57]

En ja, dat trekt dat dat trekt. De die die de Keltische wortels ook is. En er is toch een ander dat. Euh. Dan is er natuurlijk een Brits imperium. En zo'n koning Arthur die heel Brittannië onderworpen heeft aan een soort vredes ideaal heeft. Dat is een interessante ideologische bron. Maar dat speelt wel mee dat in de negentiende eeuw de Engelse elite zich Angelsaksisch achtte. En ja, wel een beetje probleempje dat, want Arthur vecht juist tegen feministes is en dat ligt niet helemaal goed.

[00:43:30]

Dat houdt het een beetje tegen. Maar bijvoorbeeld Baden-Powell met de Boy Scouts ook heel veel inspiratie had Arthur. En zeker als ze dan. En dan komen we op de tweede stap van de populariteit. Als er dan twee wereldoorlogen tegen de Duitsers wordt gevochten. Heel interessant wordt dat Angelsaksische. Dat is ineens niet meer zo interessant om je als Germaan te beschouwen.

[00:43:52]

Daar. De Angelsaksen zijn dan ook een Germaans volk. Dat vonden ze vroeger. Is allemaal ideologie natuurlijk. Ja en dan? Dan ligt die en eigenlijk de de. Voor zover ik het heb kunnen zien is die bloei waar we nu in zit wordt eigenlijk gesticht door dat boek waar jij ook opdoemde van Tiercé White de Wanssum Future King gaat over Arthus zijn er vijf boeken die tussen achtendertig en 1958 verschijnen en in de jaren zestig bloeit dat de noen enorm op. Er wordt heel snel een Disney film van gemaakt.

[00:44:21]

19 drieënzestig. Je hebt dan ook dat fascinerende element dat kennen die die natuurlijk ook een soort Koning Arthur achtige charismatische figuur was, die die zeker na zijn dood werd dat hof van hem.

[00:44:37]

Dat Witte Huis werd als kamelot beschouwd. Zijn ook boeken dat Hauer Kamelot of de ondergang van Camelot als dan de moord op Pudding, maar wat het kenmerk van de herleving is. We hebben net eindeloos over Lance Leauge te praten. Die Spiel eigenlijk helemaal niet zo'n rol. Alles draait om Arthur. Dus je ziet ook dat heel veel euh, films die we nu hebben gaat alleen maar over oorlog. Want kijk, Artuur is het begin en het eind. Dus vestiging van z'n rijk.

[00:45:05]

Het vechten tegen de Saksen, het schoonvegen van Groot-Brittannië zal ik maar zeggen. En het einde is natuurlijk dat verraad, hetzij van Laszlo. Maar dat valt dan wel weer mee. En dan komt Mordred nog een keer overheen en dan wordt er weer gevochten dus. En daartussen heb je al die ridders. En dan is Arthur een soort achtergrond figuur die zegt hoe zou je dat nou wel doen? Of gaat het maar om Profumo West?

[00:45:27]

En dat is het enige is dat een dan de tijd heeft dan afgerekend met alles wat horen daarbij heeft verzonnen zou je kunnen zeggen. Wij zijn het uiteindelijk eens met Tolkien. Namelijk dat er teveel en te breed uitgesponnen is en dat het er dat het kerstverhaal wat erin zit dan dat het veel makkelijker te te vertellen is. Ook in een commerciele setting van veel. Nee, dat is absoluut waar. Als je nou kijkt naar de beroemde filmster is er pas nog n en een soort soort soort gothic horror.

[00:45:53]

Maar dat gaat ook alleen maar over vechten 2017. En je hebt die beroemde Metdie dat dat inderdaad Sartorius aan zo'n Romeijn is in 2004 en dat ie dan moet vechten met saxe woeste Saksen die dan euh binnenvallen en dan ten onder gaat met somatische krijgers alleen maar vechten. Mooie films trouwens, maar vechten vechten voor wat hij van die films die je net noemde.

[00:46:17]

Wat zijn nou de echte Artuur verhalen die je als moderne consument? Wat ik ik? Ik weet zeker dat je ook landerloo van Chrétien de Troyes. Dat zou eigenlijk mijn advies zijn om om is terug te stappen naar die oerversie. Want zo is het eigenlijk. En die andere gevoeligheid van de Middeleeuwen aan te.

[00:46:37]

Maar ja, je moet er echt veel moeite voor doen natuurlijk. Maar er zijn allemaal mooie vertalingen van ja.

[00:46:41]

En als je uh misschien wil kijken. Ja, er zijn eigenlijk twee dingen die ik die ik echt nu van de laatste jaren de moeite waard vind al wat ouder is. Merlin gaat over. Het is echt te grappig en ook hele goeie verhalen. Helemaal in die Arthus setting en Meulan is dan een jongen die een soort schildknaap is van Arthur die nog kroonprins is en dan euh kan toveren. Kan. Maar niemand mag dat weten en dat leidt natuurlijk allemaal tot verwikkelingen.

[00:47:10]

Maar van recenter datum is uh cursed vervloekt van Netflix. Het is net uit eigenlijk. En euh, ja, we hebben er al eens eerder over gehad. Ja, je hebt het na 10 minuten uit gezet. Ja, ik heb het niet echt een kans gegeven.

[00:47:28]

Het zit vol gekkigheid met met de monniken orde die de de elven wil uitroeien. En ik moet vooral niet mijn historische blik bekijken, maar ik vind zeg maar de fantasievol heid ook weer als je ziet waar Merlyn dan het zwaard Excalibur verborgen heeft. Nou ja, ik. Ik vond het. Ik heb het met veel plezier naar gekeken.

[00:47:45]

Ja en Bart, zijn er arty vertellingen die jij bijzonder zou aanraden? Jazeker, wij hebben laatst thuis her keken een Monty Python and the Holy Grail en ook met met kleine kinderen in een basisschool en net op de middelbare school. En ik was het die die je, vraagt je dan af. Snappen ze alle knipogen naar de middeleeuwen? Maar het blijkt intrinsiek grappig genoeg te zijn, want het was. Het was twee uur schaterde dus euh. Grappig ja. En dat is natuurlijk misschien ook wel een prima ingang om je.

[00:48:12]

En als je dat wilt. Euh, daar verder in te verdiepen. Want ik bedenk me nu inderdaad dat me met m'n zoon een boek over de Plantagenet aan het lezen is. Dus hij is wel gegrepen. Ga je snel gegrepen door dat het ridder door het ridder verhaal. En eigenlijk is het een soort moderne Don Quichot dus, waarin de ridder verhalen behoorlijk op de hak worden genomen en verhalen belachelijk worden gemaakt. En dat leidt in ieder geval bij ons thuis tot tot grote hilariteit.

[00:48:32]

Dus goed dat dat die humor in al die decennia inmiddels overleeft. Ja, als ik zelf nog iets mag laten wat je toch zou lachen. Wat ik schrijf je nou denken dat dat komt toch ook de beroemde scène dat die Fransen dan Arthur uitschelden met de verschrikkelijke term.

[00:48:48]

Je moeder was een hamster, maar iedereen heeft daar. Ja, ik begin ook te glimlachen, want ik ik. Ik herinner me vooral de afgehakte armen. Het is ass Kress. Nou ja, het is echter echt vergroeien als je inderdaad het goed weer lachen.

[00:49:05]

Ik heb zelf ben ik op dit moment uhm en behoorlijk serieus boek aan het lezen. B. Burned Cornwall. T Is wel fictie, maar dat dat euh burned Cornelie heeft sowieso euh. Altijd er een handje van om dat zo historisch mogelijk aan te doen is. Die verbeeld zich echt Artuur als een soort euh ja, Britse warlord inderdaad, die heel feilbaar. Hij kan Brittannië bijna op een vreedzame manier verenigen. En dan vergotte je toch nog. Uh omdat ie verliefd is op Conifeer.

[00:49:34]

Het klassieke verhaal natuurlijk. Maar hij is. Hij ziet de wereld helemaal in en net na de Romeinse tijd, zeg maar Christus. Met al die koninkrijkjes in Engeland die er toen waren. En het wordt beschreven door de ogen van een uh later monnik in het begin een soldaat. Dus dat is echt echt smullen voor wie van historische fictie houdt.

[00:49:51]

Na een burn kwam, meldde Kenneth. De luisteraars misschien als de auteur van The Last Kingdom wat weer in de Vikingtijd speelt, wat nu door de BBC verfilmd wordt. Maar die boeken zijn ook zeker de moeite en Napoleon liefhebbers kennen natuurlijk van de charme. Door de al even helder als als allerlaatste tip. Ik heb zelfs een bordspel niet.Het. Grail heet het. En wat gaat er over dat euh, en Vallon is helemaal verpest. Thorns voor het wereldnieuws wordt het genoemd en de ridders van de ronde tafel zijn kwijt.

[00:50:16]

En die moeten gevonden worden, want dat lijkt wel Sinterklaasje.

[00:50:22]

Nou en met deze euh. Met deze uitstapjes uitstap mogelijkheden die we nog aanwezig zijn denk ik aan het einde van deze aflevering over de koning van eens zijn ooit. Euh Arthur. Ja maar blijft toch bestaan. En hij zal ook nog wel even blijven bestaan denk ik.

[00:50:36]

Ja, ik denk dat het de langst durende erfenis van de middeleeuwen is, denk ik.

[00:50:41]

Ja uhm, nou bedankt Bart en Hendrik dat jullie ons er mee wilden nemen. In naar de tijd van Artuur, naar de verhalen van Van Artuur. Mijn naam is Lucas Brouwers Kim Kapitein. Bedankt voor de productie van deze aflevering. De tune die hoort. Die is van het Dudok Quartet. Volgende week zijn we er weer met drie extra afleveringen over de Nobelprijzen die vanaf volgende week worden uitgereikt. Zoals je wil weten hoe het zit met de Nobelprijs voor Geneeskunde, Natuurkunde of Scheikunde?

[00:51:08]

Luister dan volgende week topband. Hij Lukáš hier onder de apen, is meer genomineerd voor de BNR podcast dan ooit, dus als dit nou je favoriete podcast over wetenschap is? Ga dan naar BNR Pantanal Slechts Podcast Award. En dan kun je op ons stemmen.

[00:51:29]

En hopelijk slepen we weer een award in de wacht. Een duel. Binnengebied.